Regio

Fonds / Regio

De regio wordt vaak aangeduid als CEE, Central en Eastern Europe. Volgens het World Factbook maken de volgende landen deel uit van Centraal Europa: Duitsland, Polen, Tsjechië, Oostenrijk, Slowakije, Slovenië en Hongarije. De Baltische Staten vallen onder de noemer Oost-Europa. Landen ten zuiden van Hongarije, zoals Roemenië en het voormalige Joegoslavië onder Zuidoost-Europa.

De CEE regio kende 15 jaar van groei die twee keer hoger lag dan de groei in West-Europa. In 2008 kwam aan deze groei een abrupt einde door de wereldwijde economische crisis. Landen welke vooral door buitenlands kapitaal hun groei financierde zoals Hongarije, Roemenië en Bulgarije werden het zwaarst getroffen. Polen kende daarentegen niet een echte recessie. Tsjechië en Slowakije hebben ook relatief weinig last gehad van de mondiale recessie.

De afgelopen jaren kent de regio een groei die ver boven het Europees gemiddelde ligt. Competitieve voordelen die de regio biedt aan investeerders zijn de goede locatie (in Europa), een binnenlandse markt van 200 miljoen consumenten, de aanwezigheid van goed geschoolde arbeidskrachten tegen relatief lage kosten en het goede investeringsklimaat. De grootste economieën van Centraal Europa, Polen en Tsjechië, maar ook Slowakije hebben de crisis wonderwel goed doorstaan.

 

Polen

Polen met 38,0 miljoen inwoners het grootste land in de regio wordt gezien als een van de meest stabiele en dynamische economieën in Centraal Europa. Na een daling van de economische groei in 2012 en 2013 laat de economie van 2014 weer een herstel zien. De economische groei in 2021 bedroeg 4,6%. Voor 2022 wordt een groei verwacht van 4,6%.

Eind 2021 was het werkloosheidspercentage 5,1% en laat een daling zien. De inflatie bedraagt per maart 2022 10,9%.

Vastgoedmarkt in Polen

Medio 2020 bedroeg het aantal aan moderne retailobjecten 12,07 m² in Polen. In de grote steden zoals Warschau, Krakauk, Poznan, Wroclaw en Gdansk is eind 2020circa leegstand 6,1%. De leegstand in Q4 2020 daalde tot 6,6%, terwijl deze in Q3 2020 8,2% nog bedroeg. De leegstand blijft laag, waardoor nieuwe units relatief snel zullen worden opgenomen. 

Binnenlandse retailers zijn nog steeds zeer actief aan het uitbreiden in Polen, in het bijzonder de grote spelers in de markt zoals LPP Group en CCC welke nog steeds nieuwe retail locaties zoeken in Polen. De meeste internationale partijen zijn nog steeds zeer selectief maar breiden wel uit.

Het totale investeringsvolume op de commercieel vastgoedmarkt bedroeg in 2021 5,71 miljard euro en het resultaat bestond uit 164 transacties. Qua aantal transacties was 2021 een recordjaar, het jaar ervoor met het grootste aantal transacties was 2019, waarin 153 transacties werden afgerond. Het totale transactievolume was in 2021 7% hoger dan het jaar ervoor.

 

Tsjechië

De Tsjechische economie heeft zich vanaf 2013 zeer goed hersteld van de economische crisis en behoort daarmee tot een van de stabielere landen in de regio. Voor 2022 verwacht men een een economische groei van 4,3%. De economie wordt ondersteund door een actief monetair beleid, lage energie prijzen en particuliere consumptie welke verder zal groeien daar de arbeidsmarkt verder verbeterd.

Tsjechië heeft 10,5 miljoen inwoners. Het huidige werkloosheidpercentage bedraagt 3,4%. De inflatie bedraagt eind 2021 2,4%.

Vastgoedmarkt in Tsjechië

Praag en Brno zijn de twee belangrijkste steden voor de Tsjechische vastgoedmarkt. Het totale transactievolume in Tsjechië in 2021 bedroeg EUR 1,9 miljard. De retailsector was na kantoren met 21,1%, met 17,3% van het totale investeringsvolume de derde sector. In 2020 betrof residentieel vastgoed 57,7% van het totale investeringsvolume.

Zowel internationale als lokale investeerders zijn zeer actief op de Tsjechische vastgoedmarkt. Voornamelijk buiten de twee grote steden zijn het lokale investeerders die zeer actief zijn.

De vraag naar Tsjechisch commercieel vastgoed blijft sterk. De Tsjechische markt is een zeer gewilde markt, die solide rendementen biedt aan bestaande investeerders, goed beschermd is tegen marktschommelingen, ondersteund door sterk internationaal en lokaal kapitaal, met huurgroeivooruitzichten in verschillende segmenten en nog steeds aantrekkelijke rendementen in vergelijking met westerse Europese markten.

Het investeringsvolume in Tsjechië wordt niet gestuurd door de vraag, maar door het aanbod.

 

Slowakije

Slowakije bestaat uit acht zelfstandige regio's. De kwaliteit van de wegen, infrastructuur, economische groei, salarisniveau en werkloosheid verschillen per regio. Het Westen van Slowakije (regio Bratislava en Trnava) zijn verder ontwikkeld dan de regio's in het Oosten van het land (Košice en Prešov). Slowakije behoort tot een van de grootste producerende landen voor de auto-industrie met Volkswagen in Bratislava, Peugeot/Citroen in Trnava en KIA Motors in Žilina. Meer dan 1 miljoen auto's worden er per jaar geproduceerd in Slowakije. Daarnaast gaat Jaguar/Land Rover vanaf 2018 circa 300.000 auto's produceren in Nitra.

De Slowaakse economie verwacht een 4,8% economische groei in 2022. Het werkloosheidspercentage in Slowakije is per eind 2021 6,8%. De inflatie gedurende 2021 bedroeg 1,5%.

Vastgoedmarkt in Slowakije

De vastgoedmarkt in Slowakije verschilt per regio. In de omgeving Bratislava vind je veel A-klasse kantoren. A-klasse kantoren zijn zeer beperkt in de diverse regio's, hoewel er in Košice en Žilina de afgelopen jaren een aantal grotere A-klasse gebouwen zijn gebouwd. In de regio's treft men voornamelijk oudere B-klasse en C-klasse gebouwen aan. Er zijn diverse nieuwe projecten in de regio's gepland die de komende jaren op de markt beschikbaar komen.

Het volume aan vastgoedinvesteringen in Slowakije bedroeg in 2021 EUR 765 miljoen. De retailsector domineerde de markt met een aandeel van 44% van het totale investeringsvolume, op de voet gevolgd door de industriële & logistieke sector met 36%. De kantorensector bereikte slechts een marktaandeel van 14%, wat bijna de helft is van het percentage van vorig jaar. De overige 6% wordt vertegenwoordigd door het investeringsvolume in de hotel- en mix-use sector. Het kantoorvastgoed zal door de groei van e-commerce aantrekkelijk blijven voor investeerders, evenals het industriële en logistieke vastgoed.

Het dividendbeleid van het Fonds is erop gericht om ca. 35% van de jaarlijkse operationele winst als dividend uit te keren. Deze jaarlijkse uitkering kan worden vervangen of aangevuld door specifieke inkoopprogramma's van eigen aandelen, zoals goedgekeurd door de aandeelhouders in een Algemene Vergadering van Aandeelhouders.

Arcona Property Fund verhuurt o.a. aan: